Llenyddiaeth Gatalaneg

Mae llenyddiaeth Gatalaneg yn llenyddiaeth gyda hanes hir iddi, a ysgrifennir yn yr iaith Gatalaneg, iaith frodorol Catalonia.

Mae hanes llenyddiaeth Gatalaneg yn dechrau yn yr Oesoedd Canol. Yn y 19g dosbarthwyd y llenyddiaeth honno mewn cyfnodau gan ysgrifenwyr Rhamantaidd y mudiad deffroad cenedlaethol a elwir yn Renaixença ('Adfywiad' neu 'Dadeni'). Roedd y llenorion hyn yn ystyried canrifoedd hir y Decadència, a olynodd Oes Aur llenyddiaeth Valencia, fel cyfnod o dlodi creadigol heb fawr ddim o werth. Erbyn, fodd bynnag, mae newid barn wedi digwydd wrth i'r Cataloniaid ail-ystyried eu hanes yn gyffredinol. Ar ôl adfywiad y 19g wynebai llenyddiaeth Gatalaneg amser anodd ar ddechrau'r 20g, yn arbennig yn ystod Rhyfel Cartref Sbaen. Gorfodwyd nifer o fedddylwyr gorau'r wlad i ffoi i alltudiaeth a bu rhaid aros tan yr adferwyd democratiaeth yng Nghatalonia ar ddiwedd y ganrif honno i lenyddiaeth a diwylliant Catalonia adennill eu lle yn y gymdeithas.